Scena z filmu

(David Lynch, Prosta historia)

oto oddzielna gałązka

weź ją

złam

łatwo się łamie

to człowiek ktόry sam zostaje

a oto gałązek wiązka

liczba i wić ktόra trzyma

łam teraz

nie złamiesz

to rodzina

 Powroty dobrych fal, str. 132 

Na przemian

Lulajże Jezuniu

Niebieska Dziecino

Lulajże nim lulaj

Lulaj mi Synu

Na przemian

to lulaj

to zabij

falami podpływa

do żłόbka w Betlejem

zwόj szary nie może

ogarnąć Cię Boże

a wiara nielicznych jest siłą

więc rozum więc wiara więc rozum

od Ciebie ucieka do Ciebie się tuli

więc zabij więc lulaj więc lulaj

Lulajże Jezuniu

Niebieski Podarku

lulajże nim lulaj

w baty poszarpią

Nim smoka

zastępy

wyruszą

na rzeź bez pardonu

na wojnę o trony

dajemy ci dusze

i wszystko co nasze

a Ty nas umocnij w czas prόby

gdy wiara gdy rozum gdy wiara

w potyczce bolesnej swe siły osłabi

więc lulaj więc zabij więc zabij

Lulajże Jezuniu

Niebieska  Dziecino

Lulajże nim lulaj

Lulaj mi Synu

Lulajże Jezuniu

Niebieski Podarku

lulajże nim lulaj

w baty poszarpią

Kolęda ziemi

pod sklepieniem wonnych rąk

na tronie kolan bezbronny Krόl

zapowiedziany Syn Obietnicy

idzie pracować w Ojca winnicy

wyprostuj plecy szczęśliwa ziemio

do mgieł przywykła i nocy

losy się twoje na dobre  mienią

ku pokoleniom zakrzyknij z mocą

w niebo się rozpłacz ziemio szczęśliwa

wieczną okryta czułością

Bόg nieprześcigły w swojej miłości

pod sklepieniem pysznych głόw

na tronie grzechu przebiegły wąż

ciągle zastawia groźne zasieki

lecz mu odjęte berło na wieki

wyprostuj plecy szczęśliwa ziemio

Bόg ci się zrodził tej nocy

Ktόrego zgodnie przez pokolenia

zapowiadali święci prorocy

w niebo się rozpłacz ziemio szczęśliwa

tylko na chwilę skarcona

znowu w Ojcowskie wracasz ramiona

Bożena Anna Flak

Opłatek

Biały kruchy opłatek

pszenna kruszyna chleba

znόw szepce w dłoniach naszych

o pokόj prosi u nieba

Ref.

Niech wojny ustaną

niech dzieci co rano

do szkoły wybiegną

radosne

daj pokόj rodzinom

Niebieska Dziecino

a zgoda na na ziemi

wyrośnie

Bόg wielki się uniżył

Maryi  Syn Opłatek

by z grzechu nas odkupić

naszą się staje zapłatą

Ref.

Niech wojny ustaną

niech dzieci co rano

do szkoły wybiegną

radosne

daj pokόj rodzinom

Niebieska Dziecino

a zgoda na na ziemi

wyrośnie

Podajmy sobie dobro

pokorne słowo przebacz

pomόdlmy się opłatkiem

chlebem pokoju i nieba

Ref.

Niech wojny ustaną

niech dzieci co rano

do szkoły wybiegną

radosne

daj pokόj rodzinom

Niebieska Dziecino

a zgoda na na ziemi

wyrośnie

 Bożena Anna Flak

Przeżyliśmy

koniec świata.

To dobry początek, by

ze zdwojoną radością

czekać na Tego, Ktόry

Nieskończony.

____________

fot. Adrianne Wood 

Dar

Nauczyłam się, że

prawdziwy dar uzdrawia

z małych potrzeb, a budzi źrόdła

tęsknoty niczym nie zleczone.

Prawdziwy dar pięknieje

czekaniem.

Drżą przed nim złodziejskie pośpiechy.

Z CYKLU Nauczyłam się, że...

___________

mal. Noo Cin Je

Niedziela radości

są czekania

na radość

tak oczywistą

że same

od tej radości

stają się radością

są czekania,

ktόre w radość

prowadzą

tak pewnie

że już są  jej

kosztowaniem

Preludia fortepianowe

Szopena

Rachmaninowa

i nasze adwentowe

W rocznicę stanu wojennego...

Z Warszawy w świat

zabrałam ze sobą duży

obraz z Łagiewnik.

Biel i czerwień promieni.

I dwie moje Ojczyzny

Powroty dobrych fal

(poemat “Przyjaciel”  Odsłona VI)

Zwycięstwo

Nauczyłam się, że

wśrόd czekań są i te,

porόżnione z nadzieją,

gdy z każdej strony

szczypie niepewność

i groza

doczekania nie tego,

czego się czeka.

Pozbierać się wtedy

i choćby dowlec swόj ciężar

do Tego, Ktόry obiecał ochłodę

to zwycięstwo

wiary.

Z CYKLU Nauczyłam się, że...

____________

fot. Wang Ningde

Oddech

Nauczyłam się, że

czas wypełniony po brzegi,

a przedtem wnikliwie obmyślony,

nie ucieka. Mija, ale zostawia po sobie

rajskie owoce sensu, ktόry z kolei

jest oddechem

czekania.

Z CYKLU Nauczyłam się, że...

____________

mal. Sue Reed

Niepokalana

Muzyko orlich skrzydeł

opartych o Wiatr

Ciszo Wielkiego Kanionu

o wzejściu Dnia

Czułości szczytόw niezlękłych

u broczących Ran

Niepokalana

Czekanie

Nauczyłam się, że

nie ma,

tu w tym życiu,

takiego spełnienia,

ktόre byłoby kresem czekania.

Męcząca wizja,

jeśliby wszystko

zamknąć w doczesności.

Skrzydlata,

dla idących dalej.


Z CYKLU Nauczyłam się, że...

_____________

mal. Daniel Henning

Adwent w małym mieście

chodzi  Pan Jezus

po małym mieście

gdzie wszyscy się znają

z imienia i prawie wszyscy

Jego noszą  imię

w tej samej obmyci

chrzcielnicy

zdumiony

że i tu nielepiej

mimo bliskie więzy

rzuca jarmarcznym

stołom

błogosławieni ktόrym

święta bez Świętego

zmierzły

żywej dostąpią

tęsknoty

Adwent w wielkim mieście

Chodzi Pan Jezus

po wielkim mieście

w bezimienne zamieszany
 mrowie

głowę zadziera

buzię otwiera

jak obcokrajowiec

wszystko drga i brzęczy

jakby karmił pustkę

płyną sztuczne drzewka

strumieniami luster

w zatłoczonym niebie 

rozhuśtane gwiazdy

zatrzymać by kogo

zapytać by kogo

z jakiej to

okazji

Perspektywa

Nauczyłam się, że

obraz życia, jak każdy obraz,

wycenia się głębokością perspektywy.

Z perspektywy lat,

z perspektywy wiary,

z perspektywy cierpienia  

wiele udręk

oczyszczonym złotem

wiele siόdmych nieb

spopieloną

iskrą.

Z CYKLU Nauczyłam się, że...

Nawyk

Nauczyłam się, że

badanie wzroku

najlepiej przeprowadzać

samemu, w wyciszonym miejscu

i przynajmniej raz dziennie.

Wada, ktόra nazywa się “belką”

odnawia się regularnie i nie da się

jej pozbyć raz na zawsze. Pierwszy jej objaw,

niszczący filary wewnętrznego systemu,

to zanikająca zdolność dostrzegania dobra

w domownikach i osobach, z ktόrymi

spotykamy się każdego dnia.

Praktykujący

wypowiadają się zgodnie, że

tylko nawyk bezlitosnego usuwania

trzyma belkę w zarodku.

Z CYKLU Nauczyłam się, że...

Nadzieja

Nauczyłam sie, że

pytanie o przyszłość 

jest w istocie swej

pytaniem o teraźniejszość.  

Tu gdzieś, w tych, a nie innych obszarach

zaczyna się wykluwać...

nadzieja.

By wiedzieć kim będę

muszę poznawać ze wszystkich sił

prawdę o tym kim jestem. I cenić sobie rόwno,

jeśli nie więcej, bolesną przestrzeń

tajemnicy niepoznawalności.

Jeśli

udowodnić się nie da

(a chyba jeszcze się nie da)

żeśmy tylko śmiertelnym ciałem,

to już trochę jesteśmy

nieśmiertelni.

Z CYKLU Nauczyłam się, że... 

Niepamięć

Nauczyłam się, że

niepamięć

jest największym

wygnaniem.

Ojcze nasz, Ktόryś jest w niebie,

(...) przyjdź Krόlestwo Twoje...

Ile z nas, krόlewskich dzieci,

drży z radości na pamięć

Ojcowskiego Krόlestwa?

Z CYKLU Nauczyłam się, że...
 

Swoje

Nauczyłam się, że

cudze wesela i cudze pogrzeby

są jak podrόże chmur nad głowami.

Czasem tylko doleci śmiech,

czasem tylko pręt

błyskawicy.

Przemienia jedynie to,

cośmy poznali do głębi

i uznali za swoje.

Z CYKLU Nauczyłam się, że...

Korzyść

Nauczyłam się, że

chwalebna to rzecz

uciekać z miejsca, gdzie się

dwόch bije, by się nie ubrudzić

pewną, a tanią

korzyścią.

Z CYKLU Nauczyłam się, że...

Kartka

Nauczyłam się, że

z każdą zapełnioną kartką

więcej przestrzeni.


Z CYKLU Nauczyłam się, że...

W parze

Nauczyłam się, że

wielka pasja może iść w parze

z wielkim taktem i najwyższym respektem,

tak jak opieszałość i strach z uładzoną delikatnością.

Krόlestwo Boże więcej się uszarpie

z cukrowanym świętym

niż z charakterem

z krwi i kości.

Z CYKLU Nauczyłam się, że... 

Tymczasowo

Nauczyłam się, że

uczciwa i dojrzała relacja

z sobą samym,

drugim człowiekem i Bogiem

wyklucza tymczasowość.

Tymczasowo

trzyma się truciznę

w plombowanym zębie.

Z CYKLU Nauczyłam się, że...

Wylew

Nauczyłam się, że

piękno boli. Raduje

i uciska jednocześnie.

Bόl wywołany pięknem.

Rozległy wylew tęsknoty

za Tym, Ktόry

Pięknem

Jest.

Z CYKLU Nauczyłam się, że...

___________

mal. Christine E. Alfery, Galaxy

Banki

Nauczyłam się, że

schorowane ręce,

pozwijane na jesieni liście

i oczy skomlące o pomoc

to najlepsze banki,

ktόrym powierzamy

naszą dobroć.

I na odwrόt.

Pomiatanie słabym

to wyzucie się pewne

z jedyneg majątku - własnej godności.

Z CYKLU Nauczyłam się, że...

Jutro

Nauczyłam się, że

dobra, ktόre ma się uczynić

niedobrze odkładać

do jutra.

Tak wiele jutrzejszych dni

spόźniło się na

dobro.

Z CYKLU Nauczyłam się, że...

Ladies and gentlemen

Nauczyłam się, że

nie wiemy

jakie z nas damy

i jacy dżentelmeni

aż zbiegną chmury

nad głowę przeciwnika.

Będziemy wtedy

podżegać pioruny

czy podamy

parasol?

Z CYKLU Nauczyłam się, że...

Sen

Nauczyłam się, że

lepiej dłużej pospać

niż zarazić jasny dzień nocą.

Jak wszystko co dobre,

także i sen potrzebuje

otwartych

oczu.

Z CYKLU Nauczyłam się, że... 

Ojczyzna

Nauczyłam się, że

fenomen serdeczny Ojczyzny

także w tym, że Ona sama,

sobie tylko wiadomymi mocami,

ponad polityką i naszą własną obojętnością

idzie z nami dokąd idziemy

i powtarza w pamięci

nasze imiona.

Musi tak być, bo jeśli nie...

to skąd te łzy w oczach starego światowca

od pierwszych taktόw “Boże coś Polskę”?

Z CYKLU Nauczyłam się, że...

__________________

fot. Ilona Sobik

Modlitwa

Nauczyłam się, że

dla modlitwy nie ma już imion,

ktόrych by ludzki język nie przywołał,

a przecież serce ciągle smakuje

jej nowość poranną i wieczorną,

i gdy słońce wysoko.

Krystaliczność jej mowy bezsłownej

zbiera szepty z warg, płatek po płatku

aż się wysypie tęcza.


Z CYKLU Nauczyłam się, że... 

Nurt

Nauczyłam się, że

poznać mądrego po płaczu jego,

tak jak głupiego po śmiechu,

o czym wiadomo.

Tyle łez płynie zakolami, z dala od potęgi

zwartego nurtu, rdzawy osad zostawia w pamięci

i niczego nie zmienia. A to dlatego, że głębsza natura płaczu,

ktόrej się nie pojmuje za jednym płaczem,

nie ma nic z przypadłości i przypadkowości. 

Pulsuje w niej logika oczyszczenia.

Wyczucie tego pulsu sprawia,
że łzy świecą.


Z CYKLU Nauczyłam się, że...

Bogacz

Nauczyłam się, że

niepojęta to hojność,

gdy, z dobrej woli, jeden człowiek

chce drugiego człowieka czegoś nauczyć.

Iluż zatrzymuje i umiejętności, i wiedzę

tylko dla siebie, nie rόżniąc się tym samym

od pospolitych bogaczy, ktόrych biedni

omijają kołem.


Z CYKLU Nauczyłam się, że...

Zegarek

Nauczyłam się, że

zegarek to złota rzecz.

Spadochron ratuje życie,

gdy się otwiera na czas.

Ujdzie kopytom świeżych zaprzęgόw 

kto w porę zejdzie
z bitej drogi.


Z CYKLU Nauczyłam się, że...

____________

mal. Józef Brandt (1841-1915)

Aromat

Nauczyłam się, że

cięgi łaskawsze od głaskań.

Gdzie ich cierpki aromat,

nie lęgną się mole

złudzeń.

Z CYKLU Nauczyłam się, że...

Święci

Nauczyłam się, że

nie ma świętości bez osobowości

i że święci, wszyscy święci są na jakimś etapie swej drogi

zgorszeniem i kłopotem dla nabożnej miernoty,
nie mówiąc już o nienabożnych.

W przeciwieństwie do obwoźnych figur,

tak bezpiecznie nijakich,  

że otwierają się przed nimi wszystkie drzwi,

ci stają do raportu z byle powodu:

za to, że milczą i za to, że mόwią,

za to, że kwitną, choć w ciemnym kącie

i za to, że inni, choć w słońcu, nie kwitną.

Dotrzymują im kroku

im tylko podobni.


Z CYKLU Nauczyłam się, że...

Doskonałość

Nauczyłam się, że

jedyna doskonałość

możliwa na tej ziemi

to doskonałe do niej dążenie.

Utyka, potyka się,

pchnięty zbiera się skrzętnie,

prostuje,
idzie.

Zaślubiony Drodze.


Z CYKLU Nauczyłam się, że...

Cmentarze

Nauczyłam się, że

cmentarze więcej mόwią o źyciu

niż rozbawione miasta.

I są mniej smutne

od rozbawionych

miast.

Miłośnikom wiedzy

ofiarują niekłamaną perspektywę.

Chwiejnym nie szczędzą pomocniczych pytań.

Władają milczeniem.....po krańce ziemi

tym samym językiem.

Z CYKLU Nauczyłam się, że... 

Natura

Nauczyłam się, że

natura ludzka

jest beznadziejnie

i fascynująco

niezmienna.

Wszystkie rozpacze

i wszystkie nadzieje

płacą jej haracz.

Z CYKLU Nauczyłam się, że...

Wąż

Nauczyłam się, że

prześladowanie Kościoła

to odwrόcona historia z biblijnego Raju.

Tam

starodawny Wąż rozbudza

w ludziach chętkę,

by byli jak

Bόg.

Tu

ten sam Wąż

obrzydza Chrystusowy Kościόł,

dlatego, że Bόg daje w Nim

słabym ludziom

cząstkę Swej

władzy. 

Z CYKLU Nauczyłam się, że...

Zioła

Nauczyłam się, że

prawdziwi poeci to zioła zapomnianych łąk.

A że rosną w nie zatrutym wnętrzu

napar z ich kwiatόw i liści

na strutych

boleści.

Z CYKLU Nauczyłam się, że...

Ceremoniał

Nauczyłam się, że

łatwo wziąć ceremoniał

za oznaki prawdziwości odczuć.

Przy odrobinie wprawy można

w jakimś bocznym rzędzie

natknąć się na oko, ktόre widzi, czego

w świście sztucznych ogni

nie widać.

Jakże to miłe

wdzięcznie  mrugnąć

w stronę tego oka.

Z CYKLU Nauczyłam się, że...

Kaprys

Nauczyłam się, że

można jednocześnie być

podziwianym i pomijanym.

I, aby było weselej,

powody ku jednemu i drugiemu
często błahe.

Kapryśne nasze opiniowanie,

jak niebo nad Londynem.


Z CYKLU Nauczyłam się, że... 

Podrόżowanie

Nauczyłam się, że

podrόżowanie

winno być lekkie,

im dalsze, tym lżejsze.

Rakieta,

gdy przekracza orbitę,

spala pokaźną część swej konstrukcji.

Przekraczanie czasu

wymaga spalenia wszystkiego,

co się nie oprze

ogniowi.

Z CYKLU Nauczyłam się, że... 

Odpoczynek

Nauczyłam się, że

kto odpoczywa, mniej się leni.

Zabrać odpoczynek, np. niedzielny,

to skazać ludzi na wyrobnictwo,

poszarpane lenistwem, czyli

niemożnością koncentracji

na tym, co tu i teraz.

Najwyższa, niewątpliwie, forma odpoczynku

to umiejętność przebywania z sobą samym.

Wdrażanie do tej umiejętności

jest tak samo ważne

jak wdrażanie

do pracy.

Z CYKLU Nauczyłam się, że... 

Kruszec

Nauczyłam się, że
więcej na ziemi kruszcu
niż to widać.
 
Oczy, które błogosławią dziecko
wychodzące do szkoły,
ręce czekające z obiadem
- bez lakieru paznokcie
i rzęsy bez tuszu -
opadają szalą dobra,
liliowym pokłonem
do stóp Sędziego
i przesądzają
losy.

Z CYKLU Nauczyłam się, że...

Chluba

Nauczyłam się, że

z niemądrości chlubi się ten,

ktόry głosi, że mόwi, co myśli.

Czyż nie na odwrόt powόd do chluby:

myśleć co się mόwi?

Z CYKLU Nauczyłam się, że...

Światli

Nauczyłam się, że

umysł prawdziwie światły

nie komplikuje spraw prostych,

a skomplikowane i nieproste

wywabia na światło

i prostuje.

“Pόł-ktosie” wszelkiej maści

 dorabiają

 wykrzywianiem

 porządku.

Z CYKLU Nauczyłam się, że... 

Przez wszystko

Nauczyłam się, że

przez wszystko można rosnąć

i karleć można przez

wszystko.

A jak? A gdzie?

Stale się uczę.


Z CYKLU Nauczyłam się, że...

Ziarnko

Nauczyłam się, że

ziarnko wiary do ziarnka,

a uzbiera się

pewność.

Z CYKLU Nauczyłam się, że... 

Ogień

Nauczyłam się, że

tak dużo zalatanych,

tak mało zamyślonych.

Zalatanym się zdaje, że bez nich zgaśnie ogień.

Zamyśleni dopiero się dowiedzą,

że byli ogniem.

Z CYKLU Nauczyłam się, że...